Cevizin ana vatanı olan Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde üretilen meşhur ‘ceviz reçeli’, zorlu üretim sürecinin ardından sofralardaki yerini alıyor.
Yapımı bir hayli meşakkatli olan ceviz reçeli, cevizlerin tam olgunlaşmadığı dönemde yapılırken, tek tek elle dalından toplanan taze cevizler uzun süren bir işlemin ardından reçel olarak yemeye hazır hale getiriliyor. Reçele dönüştürülen bu lezzet ise damaklarda ayrı bir tat bırakırken, Adilcevaz ilçesinin ekonomisindeki payı ise her geçen gün artıyor. Türkiye’nin birçok ili dahil olmak üzere dünya pazarında yerini alan ceviz reçeli; Avustralya, Çin ve İngiltere gibi ülkelere de ihraç ediliyor.
Adilcevaz ilçesinde olgunlaşmaya başlayan ve özenle seçilen yeşil cevizler, kabuğu soyulduktan sonra doğal işlemlerden geçiriliyor. Hiçbir katkı maddesi kullanılmadan üretilen ceviz reçeli, yılın sadece belli aylarında toplanan yeşil cevizlerden elde ediliyor. Yöre halkının şifa niyetine yediği ceviz reçelinin üretim aşaması 40 günü bulurken, son yıllarda yapımı yaygınlaşan ceviz reçelinden birçok aile geçimini sağlıyor.
Yaklaşık 20 yıldır ceviz reçeli yapan üretici Barış Göl, 2000’li yıllarda amatörce yapmaya başladığını ve daha sonra devlet desteğiyle profesyonelliğe geçtiğini belirtti. Göl, “Ceviz reçelinin meşakkatli bir yolculuğu var. Ceviz reçeli yılın belli aylarında yapılır. Cevizler tam olgunlaşmadan sütken dalından elma toplar gibi toplanıyor. Toplandıktan sonra cevizler tesisimizde soyumu ve suda bekleme aşamasından sonra delme ve hafif bir şekilde kireç kaymağında bekletmesi var. Daha sonra haşlanması ve şekerle kaynatılıp paketleme sürecine geçilir. Bu ceviz reçelinin tam anlamıyla yapılıp piyasa sürülmesi ortalama 40 gün sürmektedir” dedi.

“Ceviz reçeli astım, bronşit ve guatr hastalıklara çok faydalıdır”
Üretici Barış Göl, ceviz reçelinin birçok hastalığa iyi geldiği gibi çocuklarda da beyin hücrelerinin gelişmesinde oldukça büyük katkısının olduğunu ifade ederek, “Ceviz reçeli astım, bronşit ve guatr hastalıklara çok faydalıdır. Ayrıca küçük çocuklarda beyin hücrelerinin gelişmesinde de faydalıdır. Biz yaklaşık 20 yıldır bu işi yapmaktayız. Türkiye’nin değişik yerlerine, kahvaltı kültürüne, şarküteri gruplarına, doğal ürün satan yerlere ve yurt dışında da Avustralya’ya, Çin’e ve İngiltere’ye ihracatımız oldu. Ayrıca ürettiğimiz ceviz reçeli bizim verdiğimiz firmalar aracılığı ile de birçok ülkeye gitmektedir” diye konuştu.

“Devlet desteği ile amatörlükten profesyonelliğe geçiş yaptım”
“Adilcevaz’ımızın cevizinin meşhur olmasından dolayı zamanın idari amirleri Kafkasya’ya bir heyet yollayıp ceviz reçelinin yapım aşamalarını görüp burada uygulanmaya başladı” diyen Göl, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Aile olarak yaklaşık 20 yıl önce bu işi amatörce yapmaya başladık. 2008 yılında ise profesyonelce yaparak devlet büyüklerimizin de desteği ile bir üretim atölyesi kurduk. Bu atölyelerimizde üretilen ceviz reçelimiz dünyanın çeşitli ülkelerine gönderilmektedir.”

“Tamamen organik bir şekilde yapmaya çalışıyoruz”
Ceviz reçeli yaparken hiçbir şekilde katkı maddesi kullanmadan tamamen elle yapıldığını ifade eden Barış Göl, “Ceviz reçelini bizler tamamen elle yapmaktayız. Tamamen katkısız ve organik bir şekilde yapmaya çalışıyoruz. Topladığımız ve aldığımız cevizler, tamamen orman meyvesi sınıfındadır. Ceviz reçeli yapımında da pancar şekeri kullanmaktayız. Glikoz şekeri, katkı ve koruyucu gibi maddeler kullanmıyoruz. Baharat, tarçın, karanfil, su ve şeker gibi maddeler kullanıyoruz. Tamamen el yapımı, tamamen doğaldır” şeklinde konuştu.